التحكم فى المحركات الكهربية او اى تطبيق اخر يلزمه اما التحكم فى الفصل والتشغيل وده ممكن يتعمل بدوائر كلاسيك كنترول او مايكرو كنترولر او PLC او اى متحكم حديث اخر عن طريق برمجتهم بطريقة التشغيل والفصل المطلوب ...
ثانيا يلزم للمحركات التحكم فى السرعه او التورك عند تشغيلها زى مثلا ازاى هانعملها استارت من السكون وازاى نعملها استوب من الحركه وهى شغاله ولو حصل زيادة احمال او نقصان احمال المطلوب تثبيت السرعه عند قيمة معينه او نغيرها عند سرعه اخرى تتناسب مع الحمل الموجود كمان ممكن المطلوب نغير التورك او تثبيته حسب نوع واحتياج الحمل ...
كل ده علشان يتنفذ مش هاينفع معاه تشغيل وفصل وخلاص لا بيتطلب طريقة تحكم معينه علشان نراقب السرعه او التورك وتغيراتهم عند اى تغير للاحمال او حتى عند فصلها وتشغيلها وعلشان نعمل ده بنطبق عليه حاجه اسمها وسيلة كنترول معينة بتصميم معين بناء على الاداء المطلوب من المحرك ده اثناء فترة تشغيله وعلشان نفهم اكتر ايه بقى الكنترول ده هانفرض ان عندنا DC موتور (Process) التحكم في سرعته عن طريق الجهد المطبق عليه وعايزين نوصل بيه لسرعه معينه عند حمل معين وبما اننا مكن نشغله عند سرعات مختلفه يبقى احنا كده عايز جهد متغير نطبقه على الموتور علشان نقدر نشغل الموتور عند سرعات مختلفه
احنا ممكن بايدينا نفضل نغير الجهد بناء على السرعه المطلوبه ونراقبها بنفسنا ولو حسينا ان السرعه بتنقص اكيد هانزود الجهد ولو حسينا ان السرعه بتزيد اكيد هانروح ننقص الجهد وكمان احنا ممكن نحط الجهد فجئة على الموتور او نحط الجهد براحه بحيث الموتور ميشتغلش بسرع ولا براحه يعنى بنعمل تظبيط للاسلوب والسلوك اللى احنا عايزين نمشى بيه الموتور ..
احنا بقى بدل ما بتعمل ده بنفسينا لا بنعمل دايرة تتحكم فى الموتور اسمها الكنترولر يحاكى نفس اللى كنا بنعمله بالظبط ...
الاول محتاجين (Reference) للسرعه اللى احنا هانشتغل عندها وده بيبقى اشارة كهربية متغيره تقدر تغيرها بنفسك زى مثلا جهد بيتغر من صفر لعشرة فولت وكل قيمة للفولت بتناظر قيمة السرعة اللى انت عايز تشتغل عندها وكمان عايزين حاجه بتقيس السرعه (Feedback) وتحولها لاشارة جهد من صفر لعشره علشان تقارن بينها وبين الريفرنس وبنطرحهم من بعض ..
يعنى مثلا ظبطنا الريفرنس عند ثمانيه فولت يبقى احنا عايزين نوصل بسرعه المحرك لحوالى 80% من سرعته ونقف عندها طبعا لما الموتور هايكون واقف هايكون اشارة الفيدباك بتساوى صفر بنطرح بقى الفيدباك من الريفرنس و نتيجه الطرح هايبقى 8 فولت الفرق ده اسمه الخطاء (error ) الكنترولر هياخد قرار بناء علي قيمته وقراره ده زى القرارات اللى احنا اخدناها قبل كده لو احنا اللى بنتحكم بنفسينا فى الاخر خرج الكنترولر ده هايكون اشارات كهربية مثلا لسيوتش اليكترونى زى موسفيت او ثايرستور لتزويد الجهد على الموتور او تنقيص الجهد على الموتور او تثبيته لو السرعه ثبتت والقرارات اللى بياخدها هاتعتمد على اساس احنا مصممينه ازاى ومختارين قيم الثوابت اللى فيه ازاى
الكنترولر ده بقى ببساطه بيبقى موجود فيه حاجه تعمل تناسب بين اشارة الخطاء واشارة الخرج للكنترولر (P-controller) وحاجه تعمل حفظ للقيم السابقة وانها تلغى الخطاء اللى ممكن يكون موجود بين الريفرنس والفيد باك فى النهاية (I-controller) واخيرا حاجه بتحدد أداء اشارة الخرج من الكنترولر بناء على معدل تغير الخطأ اللى داخل على الكنترولر ده (D-controller)
وكهربيا الثلاثة دول عبارة عن شوية مقاومات ومكثفات وحاجاة تربط بينهم علشان يئدو وظايفهم (OP-AMP) .. ومن اساميهم ووظايفهم بنحطهم مع بعض بطريقة معينه وبقيم معينه بحيث اننا نعمل الكنترولر اللى يلبى طلباتنا فى التحكم ولو مثلا اخدنا مثال لنوع من انواع الكنترولر ممكن نسميه كنترولر من النوع (PID) وده تكنيك للتحكم فى سرعه الموتور والتكنيك ده علشان ينفذ لازم ليه دايرة كهربية مخصوصه لو هانعملها يدوى ومكوناتها حاجات بسيطه حاجه اسمها OP-AMP بتربط بين شوية مكثفات ومقاومات بقيم معينة بنحددها على حسب الاسلوب اللى احنا عايزين نمشى بيه الموتور عند التحكم فى سرعته زى ما ذكرنا قبل كده .
وطالما عملنا الدايره ديه يبقى الكنترولر ده ثابت ومنقدرش نغيرها لو حبينا نغير طريقة التحكم او نوع التطبيق اللى عايزين نتحكم فيه ... انما دلوقتى المتحكمات الحديثه بقى زى المايكروكنترولر والـ PLC فيهم حاجه جميله قوى انك تقدر تبرجهم بحيث انك تستغل المكونات الالكترونيه الموجوده جواهم وتشغل الـ PLC لتطبيق طريقة التحكم فى سرعة المحرك باستخدام الـ PID ...
ولو حبيت تغير الكنترولر يبقى اكنك عايز تغير القيم للمكونات الكهربية كل اللى عليك تعمله انك تغير البرنامج وخلاص وبكده تقدر تغير الكنترولر بتاعك .. علشان كده بقى لازم نعمل تثميل للـ (Process) والكنترولر والـ (ٍSystem) كله بالمعادلات والقوانين اللى تربطهم مع بعض ولان كل نظام بيختلف عن التانى فى مكوناته ومعادلاته علشان كده قيم المتحكم اللى المفروض نختارفها هاتختلف حسب عوامل كتير وفى الاخر نقدر نعمل الكنترولر المظبوط للحاجه المعينه اللى عايزين نتحكم فيها ... معلش بوست طويل عن الكنترول بس اتمنى يكون مفهوم الكنترول وصل ليكم بعيد عن جو المعادلات الرياضية
لو حسيت إنك إستفادت من الموضوع اعمله شير علشان غيرك بردك يستفيد
 |
| اساسيات الكنترول |
كل ده علشان يتنفذ مش هاينفع معاه تشغيل وفصل وخلاص لا بيتطلب طريقة تحكم معينه علشان نراقب السرعه او التورك وتغيراتهم عند اى تغير للاحمال او حتى عند فصلها وتشغيلها وعلشان نعمل ده بنطبق عليه حاجه اسمها وسيلة كنترول معينة بتصميم معين بناء على الاداء المطلوب من المحرك ده اثناء فترة تشغيله وعلشان نفهم اكتر ايه بقى الكنترول ده هانفرض ان عندنا DC موتور (Process) التحكم في سرعته عن طريق الجهد المطبق عليه وعايزين نوصل بيه لسرعه معينه عند حمل معين وبما اننا مكن نشغله عند سرعات مختلفه يبقى احنا كده عايز جهد متغير نطبقه على الموتور علشان نقدر نشغل الموتور عند سرعات مختلفه
احنا ممكن بايدينا نفضل نغير الجهد بناء على السرعه المطلوبه ونراقبها بنفسنا ولو حسينا ان السرعه بتنقص اكيد هانزود الجهد ولو حسينا ان السرعه بتزيد اكيد هانروح ننقص الجهد وكمان احنا ممكن نحط الجهد فجئة على الموتور او نحط الجهد براحه بحيث الموتور ميشتغلش بسرع ولا براحه يعنى بنعمل تظبيط للاسلوب والسلوك اللى احنا عايزين نمشى بيه الموتور ..
احنا بقى بدل ما بتعمل ده بنفسينا لا بنعمل دايرة تتحكم فى الموتور اسمها الكنترولر يحاكى نفس اللى كنا بنعمله بالظبط ...
الاول محتاجين (Reference) للسرعه اللى احنا هانشتغل عندها وده بيبقى اشارة كهربية متغيره تقدر تغيرها بنفسك زى مثلا جهد بيتغر من صفر لعشرة فولت وكل قيمة للفولت بتناظر قيمة السرعة اللى انت عايز تشتغل عندها وكمان عايزين حاجه بتقيس السرعه (Feedback) وتحولها لاشارة جهد من صفر لعشره علشان تقارن بينها وبين الريفرنس وبنطرحهم من بعض ..
يعنى مثلا ظبطنا الريفرنس عند ثمانيه فولت يبقى احنا عايزين نوصل بسرعه المحرك لحوالى 80% من سرعته ونقف عندها طبعا لما الموتور هايكون واقف هايكون اشارة الفيدباك بتساوى صفر بنطرح بقى الفيدباك من الريفرنس و نتيجه الطرح هايبقى 8 فولت الفرق ده اسمه الخطاء (error ) الكنترولر هياخد قرار بناء علي قيمته وقراره ده زى القرارات اللى احنا اخدناها قبل كده لو احنا اللى بنتحكم بنفسينا فى الاخر خرج الكنترولر ده هايكون اشارات كهربية مثلا لسيوتش اليكترونى زى موسفيت او ثايرستور لتزويد الجهد على الموتور او تنقيص الجهد على الموتور او تثبيته لو السرعه ثبتت والقرارات اللى بياخدها هاتعتمد على اساس احنا مصممينه ازاى ومختارين قيم الثوابت اللى فيه ازاى
- يعنى مثلا يحط الجهد النهائى على الموتور فى خلال ثانيه ولا اتنين ولا تلاته طيب احنا عايزين السرعه توصل للمطلوب بسرعه ولا بالراحه طب واحنا بنفرمله نفرمله بسرعه ولا براحه كل ده حسب التطبيق اللى احنا هاتشتغل فيه وبناء عليه بنصمم الكنترولر بتاعنا ده ..
الكنترولر ده بقى ببساطه بيبقى موجود فيه حاجه تعمل تناسب بين اشارة الخطاء واشارة الخرج للكنترولر (P-controller) وحاجه تعمل حفظ للقيم السابقة وانها تلغى الخطاء اللى ممكن يكون موجود بين الريفرنس والفيد باك فى النهاية (I-controller) واخيرا حاجه بتحدد أداء اشارة الخرج من الكنترولر بناء على معدل تغير الخطأ اللى داخل على الكنترولر ده (D-controller)
وكهربيا الثلاثة دول عبارة عن شوية مقاومات ومكثفات وحاجاة تربط بينهم علشان يئدو وظايفهم (OP-AMP) .. ومن اساميهم ووظايفهم بنحطهم مع بعض بطريقة معينه وبقيم معينه بحيث اننا نعمل الكنترولر اللى يلبى طلباتنا فى التحكم ولو مثلا اخدنا مثال لنوع من انواع الكنترولر ممكن نسميه كنترولر من النوع (PID) وده تكنيك للتحكم فى سرعه الموتور والتكنيك ده علشان ينفذ لازم ليه دايرة كهربية مخصوصه لو هانعملها يدوى ومكوناتها حاجات بسيطه حاجه اسمها OP-AMP بتربط بين شوية مكثفات ومقاومات بقيم معينة بنحددها على حسب الاسلوب اللى احنا عايزين نمشى بيه الموتور عند التحكم فى سرعته زى ما ذكرنا قبل كده .
ولو حبيت تغير الكنترولر يبقى اكنك عايز تغير القيم للمكونات الكهربية كل اللى عليك تعمله انك تغير البرنامج وخلاص وبكده تقدر تغير الكنترولر بتاعك .. علشان كده بقى لازم نعمل تثميل للـ (Process) والكنترولر والـ (ٍSystem) كله بالمعادلات والقوانين اللى تربطهم مع بعض ولان كل نظام بيختلف عن التانى فى مكوناته ومعادلاته علشان كده قيم المتحكم اللى المفروض نختارفها هاتختلف حسب عوامل كتير وفى الاخر نقدر نعمل الكنترولر المظبوط للحاجه المعينه اللى عايزين نتحكم فيها ... معلش بوست طويل عن الكنترول بس اتمنى يكون مفهوم الكنترول وصل ليكم بعيد عن جو المعادلات الرياضية
لو حسيت إنك إستفادت من الموضوع اعمله شير علشان غيرك بردك يستفيد